Kişilerin bilgisayarlar aracılığıyla elektronik ortamda birbirleri ile haberleşmelerini sağlayan temel yapıya e-mail (e-posta) denilmektedir. E-posta (electronic mail, e-posta), haberleşme ve iletişim için kullanılan servislere verilen genel isimdir.Elektronik posta, ya da e-mail internetin belki de en çok kullanılan özelliğidir. Internete, ya da Internete bağlı olan herhangi bir ağa bağlı olan herkese mesaj gönderebilirsiniz.Temel olarak internet ağı üzerinden iletişimi sağlayan bir yapıdır.Bu iletişim sırasında e-posta adresleri kullanılır;
Email adresleri iki kısımdan oluşmaktadır.Bu iki kısım "@" işareti ile birbirinden ayrılmaktadır. Örneğin; "sedvur@hotmail.com" burada ilk kısım yani "sedvur" kullanıcı adını belirtmektedir.İkinci kısım yani "hotmail.com" ise mail servisini sağlayacak olan adrestir.Bu mail hizmeti veren host'un adıdır.
Her E-Mail'de Bulunan Temel Yapılar
From: Bu kısma; e-posta'yı gönderen kişinin e-posta adresi ,adı ve soyadı yazılmaktadır.Örnek; from:sedvur@hotmail.com Samet Sedat VURAL gibi
Subject: Bu kısıma; gönderilecek olan e-postaya konu belirlenip içeriğe uygun bir tanımlama yapılmaktadır.Örnek;ÇOK ACİL,Beni acil olarak ara vb...gibi
To: Bu kısma , e-posta'yı göndereceğimiz kişi veya kişilerin e-posta adresleri yazılmaktadır. Gönderilecek kişi sayısı 1'den fazlaysa adresler aralara virgül veya noktalı virgül konarak (bazı sistemlerde bir boşluk bırakılarak) yazılmaktadır.Örnek; To: sedvur@hotmail.com; s.sedatvural@hotmail.com; gibi
Cc: Bu kısma, e-postanın kopyasını başka bir kişiye ya da kişilere (posta içeriği ile doğrudan ilgili olmayan kişilere mesela) göndereceksek, onların adresleri yazılır. (Cc : Serdar VURAL gibi)
Bcc: Bu kısım Cc ile aynıdır fakat yalnız, maili alan kişiler To: ve Cc: alanlarındaki bilgileri görebilmelerine karşin, Bcc: alanındaki bilgileri göremezler Örnek; Bcc: S VURAL. Bazen, size gelen bir iletiyi bir başkasına aynen iletmeniz gerekebilir. Bunu sağlayan mekanizma, mailin baş kısmında "Forward:" seklinde görülür. Kullandığınız e-posta programları, standart olarak, bir maili başkasına "aynen gönderme" seçeneklerini size sunarlar. Elektronik postaların baş kısmında daha değişik alanlar da vardır.
E-Mail Protokolleri
Bir e-posta sunucusu genellikle SMTP(Simple Mail Transfer Protocol) adı verilen ve 25 numaralı uygulama portunda çalışan E-Posta Transfer Ajanı (MTA) aracılığı ile e-posta alıp gönderir. Hem gelen hem de giden e-posta bu port üzerinden hareket eder. Sadece hareket yönleri farklıdır ve bu işlemi bildiğimiz bir posta ofisine benzetebiliriz. İki e-posta sunucusu aralarında konuşmaya başladıklarında ilk olarak SMTP protokolüne özgü olarak el sıkışma diye tabir edilen safhayı gerçekleştirirler. O anda her sunucu hangi kullanıcıdan hangi kullanıcıya e-posta göndereceği ve alınacağı konusunda birbirlerine gerekli bilgileri verirler ve eğer alıcı sunucuda ilgili e-posta hesabı var ise data akışı başlar. Bu safhada bir çok farklı kontrol yapılabilir ve istenmeyen e-postaların engellendiği filtreler çalıştırılabilir.
Data akışının sonlanmasından sonra alıcı sunucu eğer gelen mesajı başarı ile alabildi ise gönderici sunucuya bunu onaylar ve kendi içinde yapması gereken işlemleri başlatır. Şu anda asıl amaç gelen e-postanın ilgili kullanıcının kutusuna uygun şekilde teslim edilmesidir. Bunun evvelinde virüs kontrolü, istenmeyen e-posta süzgeçleri ve ayrıca kullanıcıya ya da e-posta sunucusuna özgü e-posta kabul etme filtreleri çalıştırılabilir. E-posta tüm bu kontrolleri geçtikten sonra halen elenmedi ise ilgili kullanıcının e-posta kutusuna koyulacaktır.
Bundan sonrası kullanıcının e-postayı kendi kutusunda web üzerinden okuması ya da kullandığı e-posta alma protokolüne göre kendi sistemine getirmesi ile devam eder. POP3 veya IMAP adını verdiğimiz protokoller bu andan itibaren kullanılmaya başlanır. Tüm bu işlemler yapılırken kullanıcıların adları ve şifreleri tüm safhalarda tek tek kontrol edilmektedir. Yanlış kullanıcı adı veya şifre ile işlemler gerçekleştirilemez.
1.SMTP Protokolü (Basit Posta Aktarım Protokolü)
E-posta gönderme protokolü (Simple Mail Transfer Protocol), bir e-posta göndermek için sunucu ile istemci arasındaki iletişim şeklini belirleyen protokoldür. Sadece e-posta yollamak için kullanılan bu protokolde, basitçe, istemci bilgisayar SMTP sunucusuna bağlanarak gerekli kimlik bilgilerini gönderir, sunucunun onay vermesi halinde gerekli e-postayı sunucuya iletir ve bağlantıyı sonlandırır.25 numaralı port SMTP sunucusu için ayrılmıştır.
E-posta almak için POP3 ya da IMAP protokolü kullanılır.Ücretsiz hizmet veren büyük e-posta servisi sağlayıcıları da SMTP ve diğer e-posta gönderim ve kontrol protokollerini desteklemeye başlamışlardır.Outlook, Eudora, Kmail, Thunderbird, Evolution, Sylpheed gibi e-posta istemcileri, e-postalarınızı gönderilmek üzere sunucunuza iletirken SMTP servisinden faydalanırlar.
SMTP server bazı basit text komutlarını anlayabilir. En çok kullanılan komutlar :
HELO : kendini tanıtmak için kullanılır.
EHLO : kendini tanıtıp, erişim istemek için kullanılır.(daha gelişmiş bir selamlama mesajı olarakta tanımlanabilir.)
MAIL FROM : göndericiyi tanımlamak için kullanılır.
QUIT : oturumu kapatmak için kullanılır.
RSET : reset olarak kullanılır.
HELP : Komutlar hakkında yardım almak için kullanılır
RCPT TO : Alıcıyı özelleştimek için kullanılır..
DATA : Mesaj gövdesini tanımlamak için kullanılır. ( to, from ve subject ilk üç satır olmalıdır. )
VRFY : Adresi tanımlamak için kullanılır. EXPN : Adresi genişletmek için kullanılır.
2. POP3 Protokolü
Pek çok e-posta sistemlerinde SMTP yanında ikinci bir servis daha vardır : POP (Post Office Protocol). POP servisinin işlevini ikiye ayırarak anlatmak daha uygundur;
Standart SMTP, size bir mail gönderildiğinde bu maili, gideceği yere ulaşana dek yönlendirerek iletir (routing). Eğer mailin son varış noktasına ulaşılamıyorsa (bağlantı kopukluğu) SMTP daha sonraki bir zamanda (1 saat sonra vb) aynı maili tekrar göndermeye çalışır. Eğer uzunca bir süre sonra mail hala gönderilememişse size bir hata maili ile birlikte mailinizi geri gönderir. Bunun önune geçmek icin kullanılan sisteme POP (ya da şu anki haliyle POP3) adı verilir. POP3 servisi bir posta kutusu vazifesi görür ve gelen maillerin gideceği yere aktarılması yerine bu kutuda tutulmasına olanak tanır. Daha sonra, kullanıcı bu POP servisine bağlanıp kendi maillerini kendi sistemine aktarır.
İkinci kullanım, mantık olarak yukarıdaki ile aynı olmasına rağmen işlevsel olarak farklıdır. Bu internet- kişisel bağlantılarında karşımıza çıkar. Evden, işyerinden yapılan SLIP/PPP türü bağlantılarda size gelen mailleri almak ve okumak için POP3'ü destekleyen e-posta programlarının (Eudora, Netscape mail gibi,) kullanılması çok büyük avantajlar sağlar. Bu şekilde, makinenizi açmadan posta kutunuzdaki tüm mailleri kısa surede alır; sonra bağlantıyı kapatır ve maillerinizi okursunuz (off reader). İsterseniz cevaplar yazar, daha sonra tekrar slip/ppp bağlanarak maillerinizi SMTP servisiniz üzerinden gönderebilirsiniz. Böyle bir kullanım size çok büyük zaman kazandırır.
3.IMAP Protokolü
IMAP (Internet Message Access Protocol; İnternet Mesaj Erişim Protokolü), bir e-posta iletişim protokolüdür. 1986 yılında Stanford Üniversitesi'nde geliştirilmiştir.IMAP4 olarak de bilinen IMAP, yerel kullanıcıların uzaktaki bir e-posta sunucusuna erişmesini sağlayan bir uygulama katmanı protokolüdür. En son sürümü IMAP sürüm 4 Revizyon 1 (IMAP4rev1) olup, RFC 3501'de tanımlanmıştır. IMAP4 TCP/IP protokolü üzerinde 143. portu kullanarak çalışır.
Eposta sunucularından mesaj çekmek konusunda yaygın protokollerden biridir. Modern E-posta sunucularının neredeyse tamamı tarafından desteklenir
IMAP'ın Uygulanması
Genel kullanımda, bir kullanıcının e-posta istemcisini (Outlook, Apple Mail, Outlook Express, Thunderbird ; Hotmail ve Gmail web arabirimleri vb.) kullanarak yolladığı e-posta mesajları, önce kullanıcının oturum açtığı e-posta sunucusu tarafından kabul edilir ve genellikle SMTP kullanarak alıcının posta kutusunu içinde barındıran başka bir e-posta sunucusuna gönderilir. Bu aşamada alıcının göndericinin mesajlarına ulaşabilmesi için bunu e-posta istemcisi ile çekmesi gereklidir. Fakat SMTP tek yönlü bir protokoldür (sadece gidiş). Kullanıcının isteği üzerine posta kutunuzda bulunan e-posta mesajının istemcinize inmesini sağlayamaz. Bu aşamada yapılandırmaya bağlı olarak POP3 veya IMAP devreye girerek ilgili mesajın oturum açmış ve talep etmiş istemciye çekilmesi sağlanır.
IMAP ve POP3 kullanımı arasındaki temel fark IMAP ile E-Posta sunucusuna bağlantı kurulduğunda, kutuda birikmiş e-postaların sadece başlık bilgilerini istemciye getirir.POP3 ise bütün mesajları istemciye çeker.Genel prensip olarak kullanıcı ve e-posta sayısının çokluğuyla doğru orantılı olarak kullanılır. Uygulamada web postası kullanan neredeyse bütün sunucularda IMAP protokolü kullanılır.
IMAP'ın POP3'e göre avantajları
Bağlantı şekli açısından bakıldığında;Bir e-posta sunucusuna POP3 ile bağlanıldığında bütün yeni mesajlar istemciye çekilir ve bağlantı kapatılır.IMAP kullanıldığında oturum açıldıktan sonra bağlantı sadece istek olduğu durumlarda açık kalır.(Bir mesajın açılması ve içeriğinin görüntülenmesi gibi).
Büyük boyutlu posta kutularında bu özellik içeriğin görüntülenmesini de sağlar.Çoklu kullanıcı desteği açısından bakıldığında;POP3 aynı posta kutusunda aynı anda tek kullanıcıyı destekler.Tersi durumda işleyiş tarzı sorun yaratır.IMAP ise çok kullanıcıyı destekler.Bir kullanıcının yaptığı değişiklik eş zamanlı olarak diğer oturum açmış kullanıcı tarafından görülebilir.
--Next diyerek ilerlenir.
--Complete seçilerek Next tıklanarak devam edilir
--Next diyerek ilerlenir.
-- Domain adı:deneme.com ve host adı:sunucu.deneme.com olarak girilir ve next denilerek devam edilir
--Kullanıcı adı ve şifre belirlenerek devam edilir.
--Finish diyerek kurlum tamamlanmış olur.
--Kullanıcı adı ve şifre girilerek servere'a bağlanılır.
--Add denilerek kullanıcı eklemesi yapılabilir.
--Kullanıcıya ait Bilgiler girilir ve Next butonuna basılarak devam edilir.
--Next butonuna basılarak devam edilir.
--Next butonuna basılarak devam edilir.
Kullanıcı eklemesi de tamamlanmış olmaktadır.Bu işlemlerin sonucunda program kullanıma hazır hale gelmiştir.Kullanıcılar Kerio Mail Programı ile hesaplarına bağlanarak e-posta yönetimini yapılabilirler.
