FTP Protokolü

FTP Nedir?

FTP (File Transfer Protocol) Internete bağlı bir bilgisayardan diğerine (her iki yönde de) dosya aktarımı yapmak için geliştirilen bir internet protokolü ve bu işi yapan uygulama programlarına verilen genel addır. İlk geliştirilen internet protokollerinden biridir. FTP protokolü ile bir başka bilgisayardan bir başka bilgisayara dosya aktarımı yapılırken, o bilgisayar ile etkileşimli-aynı anda (on-line) bağlantı kurulur ve protokol ile sağlanan bir dizi komutlar yardımıyla iki bilgisayar arasında dosya alma/gönderme işlemleri yapılır.

FTP Protokolünün Özellikleri;

*Kalıcı bağlantılar kullanılabilir.
*Veriler ve komutlar ayrı porttan aktarılır
*Güvenlik mekanizması sunar (istemci sunucuya kendini tanıtır)
*Anonim bağlantılara izin verir. Anonymous kullanıcı tanımlıdır. Ama bu hesap kapatılabilir.
*Kota bantları tanımlanır. Klasör,dizin için kota tanımlanır.
*Bir çok web serverinde,web yayınlanmasında dosya aktarımında ftp kullanılır.
*Dosya aktarmada kısıtlama getirilebilir.
*FTPde mb,gb büyüklükte dosyalar aktarılır. FTP, HTTPye göre daha az kullanıcıya hizmet eder.
*Anonim kullanırken dosya paylaşımı için bizden de dosya yüklememiz istenebilir( buna upload-download oranı denir)

*IP kısıtlanabilir.
*Unix temelli bir protokoldür.
*HTTP sunucuları için dosya aktarımı sağlar.
*Dosyaya ait tarih saat olgusu sunmaz.

FTP yapmak için neler gerekir?

FTP yapmak, bir bilgisayara FTP protokolü ile bağlanmak eylemini anlatan yarı Türkçe yarı İngilizce bir deyimdir. FTP yapmak için,

• bağlanacağımız bilgisayarın internet adresi (nümerik ya da sembolik formatta)
• bağlanacağımız bilgisayarda dosyalarına ulaşmak istediğimiz hesapla ilgili kullanıcı numarası ve varsa şifresi
• Internet erişimi olan, üzerinde FTP yazılımı bulunan bir bilgisayar
• bağlanacağımız bilgisayarda, FTP protokol komutlarını yorumlayacak çalışır durumda bir FTP Servis programı (FTP Sitesi)
• gereklidir.

FTP ile nasıl bağlantı sağlanır?

Bağlantı, tanıtıcı adı (host name) veya internet numarası kullanılarak iki biçimde yapılabilmektedir. Ancak uygulamada daha sık olarak tanıtıcı adı kullanılmaktadır. Bağlantının yapılabilmesi için; ftp bağlanılmak istenen tanıtıcı ad formatı kullanılmaktadır. Bir makinayla olan bağlantıyı kapatıp diğer bir makinaya bağlanmak için önce close ile bağlantı kesilip, open makina ismi ile yeni bağlantı kurulur. FTP ile bağlantı kurulduktan sonra temel Unix komutları kullanılarak işl emler yapılmaktadır.

FTP nasıl yapılır? Temel FTP komutları nelerdir?

Genel kullanım : ftp şeklindedir. Bundan sonra, ilgili bilgisayara bağlanıldığında, kullanıcı numarası ve parola (password) sorulur. Daha sonra da, o kullanıcının makinasına baglanılmış olur. Bu şekilde, etkileşimli bir ortamda, (genellikle ftp> ile gösterilir) bazı komutlar verilerek iki makina arasında dosya işlemleri, ayrıca bağlanılan makinada bazı temel dosya/disk işlemleri (dizin açma, dosya silme vb) yapılabilir. Bazı temel FTP komutları ve kısa tanımları aşağıda listelenmiştir.:

Standart FTP komutları :

cd : Dizin değiştirme (cd ) (cd .. : bulunulan dizinden bir öndekine geçme)
pwd : Bulunulan dizinin ismini verir
dir : Bulunulan dizindeki dosyaları listeleme
ls : Bulunulan dizindeki dosyaları kisa olarak listeleme (Örnek kullanımlar : ls -lr : ayrıntılı, tersten alfabetik listeleme; ls -lr |more : sayfa sayfa listeleme (dizin içinde cok fazla sayıda dosya varsa bu kullanım oldukça yararlıdır))
get : Dosya alma (get (). ( seçimliktir, kullanılmayabilir. Bu durumda dosya_adı aynen kullanılacaktır.
put : Dosya gönderme (put ()
mget : Birden fazla dosya almak istendiğinde kullanılır. Örnek kullanımlar: mget *.zip, mget a*.* vb..
mput : Birden fazla dosya göndermek istendiğinde kullanılır.
ascii : Dosya aktarımlarında aktarım modu olarak ASCII kullanılacağını belirtme.
binary: Dosya aktarımlarında aktarım modu olarak BINARY kullanılacağını belirtme. Arşiv dosyaları (zip, arj, z, zoo, hqx vb), calıştırılabilir programlar (.exe, .com), resim formatlı programlar (gif, jpeg vb) FTP ile alınmadan/ya da gönderilmeden önce mutlaka bu komut verilmelidir.
delete: FTP yapılan yerde bir dosyayı silme (delete , eğer yetkiniz varsa kullanabileceğiniz bir komuttur)

Stat:Bağlantı durumu hakkında bilgi verir 

Syst:Sunucunun işletim sistemi bilgisini gösterir

mkdir : FTP yapilan yerde yeni bir dizin oluşturma (mkdir , eğer yetkiniz varsa kullanabileceğiniz bir komuttur)

rmdirtype: : FTP yapılan yerde boş bir dizini silme (rmdir , eğer yetkiniz varsa kullanabileceğiniz bir komuttur)

type:Verinin ifade edileceği formatı belirtmektedir.

pasv:Verinin aktarılacağı port üzerinde sunucunun dinleme moduna geçmesini sağlar.

help : Kullanılabilecek komutlar ile ilgili bir yardım ekranı çıkarır.
strv:Dosya yapısı hakkında bilgi verir.

lcd : FTP ortamından çıkmadan, kendi makinanızda dizin değiştirmenizi olanaklı kılar.
close : FTP ortamından çıkmadan, sadece ilgili bağlantıyı kapatmak için kullanılır.
quit : FTP ortamından çıkmak ve bağlantıyı kapatmak için kullanılır (bye komutu da aynı işi görür).
Bazı FTP merkezleri, tüm bir dizini sıkıştırarak gönderme kabiliyetine sahiptir. Söz gelimi, linux isimli bir alt dizini, GET linux linux.zip şeklinde sıkıştırılmış olarak alabiliriz. Ancak, bu özellik her FTP merkezinde olmayabilir.

Kütük Transferi

Internet aracılığı ile kütük transferinin yapılması için get,mget, put ve mput komutları kullanılmaktadır. Ancak transfer edilecek kütük tipine bağlı olarak, transfer tipinin seçilmesi gerekmektedir. Internette iki tür transfer tipi vardır.

Ascii: Bilgisayarlar arasında text kütüklerinin transferi için uygundur.

Binary: Text içeren veya içermeyen imaj ya da program kütüklerinin transferi için kullanılır. Uzantısı z, Z, exe, zip, tar, com, sys, gz veya ps olan kütükler binary tipinde alınmalıdır. Burada z, Z, zip, tar, gz uzantıları o kütüğü n sıkıştırılmış olduğunu ps ise o dosyanın Postcript yapıda olduğunu gösterir. Uygun programlar ile bu kütüklerin transfer işleminden sonra açılmaları gerekmektedir.

DHCP Protokolü ve DNS

DHCP PROTOKOLÜ

DHCP protokolü ,RFC 2131 dosyasında tanımlanmıştır. Büyük ağlarda IP adresleri konfigüre etmek problem oluşturur. DHCP, ağdaki makinalara IP adresi,ağ geçidi veya DNS sunucusu gibi ayarları otomatik olarak yapılandıran bir internet protokolüdür. 7. katmana aittir. İstemci-sunucu modeline dayanır.

Bir TCP/IP ağındaki makinelere IP adresi, ağ geçidi veya DNS sunucusu gibi ayarların otomatik olarak yapılması için kullanılır. DHCP'nin en büyük avantajlarından biri IP adreslerini kısıtlı bir süre için vermesidir. Bu sayede, DHCP iadesi yapılmamış olsa bile bir IP adresi tekrar tekrar kullanılabilir, ve IP havuzu ekonomik bir şekilde kullanılmış olur.

Bir DHCP keşif mesajını almış olan DHCP sunucusu, ilgili kullanıcıya bir IP adresi teklifi verir. Bu etabın İngilizcesi DHCP Offer olarak anılır. İçeriği şu şekildedir:

• IP adresi
• Ağ maskesi
• Tüm ağa yayın adresi
• Ağdaki routerların listesi
• Alan adı
• DNS sunucularının listesi
• Teklifin son kullanım zamanı

NOT: Tüm DHCP teklif mesajları tüm bu bilgileri içermek zorunda değildir. Genelde IP adresi, ağ maskesi, DNS sunucularının listesi ve son kullanım zamanı yollanacaktır.

NOT2: Kullanıcı birden çok teklifi değerlendirmek zorunda kalabilir.

Host dosyası:Kullanıcı tarafından kullanılır.Bilgisayarı isimlendiren bir sunucudur.

DNS:Host dosyasından farkı, sadece bilgisayarları değil, bilgisayarların bulunduğu ağları da isimlendirir.

Root server:Kök sunucusu.13 tane vardır.

F grubu:Dns yapısını kontrol eder.

Önbellekleme sunucusu:Bütün ağacı sorgulamadan döndürür.

ÖRNEK BİR DHCP KURULUMU

IP adresi: 10.0.0.5/24
Ağ geçidi : 10.0.0.1
Adres Havuzu : 10.0.0.50 ile 10.0.0.200
Dağıtılmayacak IP'ler (dışta kalan IP’ler) : 10.0.0.60-10.0.0.75
10.0.0.90-10.0.0.120
10.0.0.180-10.0.0.190

Ayırma : Mac adresi : fbfbfbfbfbfb
IP adresi : 10.0.0.10

olsun...

Sunucu Yönet/ Rol Ekle-Kaldır/->/ DHCP seç/->/ Kapsam adımız Server olsun

IP Adres Aralığı Penceresinde
Başlangıç IP Adresi : 10.0.0.50
Bitiş IP Adresi : 10.0.0.200
Uzunluk : 24 bit/yani 255.255.255.0 yaptık.

Dışarda Kalanları Ekle Penceresinde
10.0.0.60-10.0.0.75
10.0.0.90-10.0.0.120
10.0.0.180-10.0.0.190 aralıkları girdik.

Kira Süresini 8 gün olarak ayarladık

/->/
Yönlendirici (Varsayılan Ağ Geçidi ) 10.0.0.1 olarak ekledik







Sonlandırdık

Bundan sonra ; Başlat/ Denetim Masası/ Ağ Bağlantıları/Yerel Ağ Bağlantısından açılan pencerede özellikleri seçtikten sonra TCP/IP yi üzerinden kendi bilgisayarımızın IP’sini 10.0.0.5 , alt ağ maskesini 255.255.255.0 , ağ geçidini 10.0.0.1 olarak ayarladık.
DHCP sunucusunuYönetten/ DHCP penceresi açılır. Adres havuzunu tıkladığımızda başlangıç bitiş IPleri ve dışarda bırakılan IPleri görebildik.

Ayırmayı sağ tıklayıp, Yeni Ayırma ile

Ayırma Adı : fenerbahçe
IP adresi : 10.0.0.10 Make adresi : fbfbfbfbfbfb yazdık







DNS Servisi

DNS; genel olarak internet üzerinde adı bilinen bir bilgisayarın IP adresini ya da IP adresi bilinen bir cihazın adını bulmaya yaran bir yapıdır. Genel bir ifadeyle isim-ip çözümlemesi yapmaktadır.. Host sistemine benzer bir yapısı vardır. Tek farkı dağıtık olmasıdır. Burada sadece bilgisayarlar isimlendirilmez, bilgisayarlar ve bilgisayarların bağlı olduğu ağlar da isimlendirilir.

İleriye doğru arama: DNS adından ip adresinin elde edilmesine denir.
Geriye doğru arama: ip adresinden DNS adının elde edilmesidir.

PTR: Bilgisayar IP adresini bilgisayar ismine eşlemek için kullanılır. IP adreslerini tutan pointerdır.
STR: PTR nin tam tersi bir işlem yapmaktadır.

MX kaydı: Mail Exchange kayıtları, e-postaları etki alanı sunucularına yönlendirir ve öncelik sırasına göre listelenir. Posta birincil öncelik kaydı kullanılarak gönderilemezse, ikincil öncelik kaydı kullanılır, bu da gerçekleştirilemezse aynı şekilde bir sonraki öncelik kayıtları kullanılır.

NS: Domain içindeki DNS ad sunucularının Adlarını listeler. Yedek sunucudur.

A (host): Bir host (bilgisayar) adını bir IP adresine çözer.
SOA: Bir tane olup yetki başlangıcıdır. Domain bilgilerini içeren DNS ad sunucusunu tanımlar.

Server 2003' te DNS Kurulumu ve Yapılandırılması

Başlat menüsünden Sunucunuzu Yönetin menüsü açılır.
Rol ekle kaldıra tıklanarak seçilecek roller karşımıza çıkmaktadır.


Yapacağımız DNS işlemi işin rolümüzü:"DNS sunucusu" seçerek İleri butonua basıyoruz.


Bu ekran bize yapacak olduğumuz yapılandıma işlemini hakkında bilgiler vermektedir.Yapılandırmanın başlayabilmesi için leri butonu tıklanır.


Şuan yapılandırma işlemine başlamış olmaktadır.


Karşımıza yapılandırma sihirbazı gelmekte ve biz İleri diyerek devam etmekteyiz.

Yapılandırma eylemi olarak ilk kutucuğu seçiyoruz.Bu kutucuk "İleri Doğru Arama Bölgesi oluştur" bize Yerel DNS sorgularını yapar kendinde olmayan DNS sorguları için ileri DNS sunucularından sorgulama yapar yani ileri sunuculara yönlendirme işlemlerini gerçekleştirmektedir.

Birincil sunucu yapılandırması olarak;Birden çok DNS sunucumuz var ise onlardan birini seçmemize yaramaktadır.Bizim tek bir vekil sunucumuz olduğu için üstteki kutucuğu işaretleyerek İleri diyoruz.

Karşımıza çıkan pencere bize ayarlayacağımız DNS Servisi için bölge sormaktadır.Bölge adı girilerek İleri butonu tıklanır.

Karşımıza çıkan pencerede "Dinamik güncelleştirmelere izin verme" seçilerek İleri butonua tıklanır.Bu seçenek bize DNS sunucumuzun belli dilimlerde başka bir sunucular üzerinden güncellemesini yapyım mı diye sormaktadır.Biz güncelleme istemediğimiz için izin vermedik ve İleri diyerek devam ettik.

Bu pencerede bize bizim DNS sorgumuz dahilinde olmayan sorguların hanhi sunucuya iletileceğini sormaktadır.Biz bu seçimi yaparak İleri diyoruz.

Artık DNS sunucumuzun kurumu tamamlanmaktadır Windows Server 2003 ile bir DNS görevi yüklü bilgsayarımızda artık bir DNS sistemimiz kurulmuş olmaktadır.

Başlat Menüsünden Sunucunuzu Yönet seçilip bakıldığında DNS görevi sunucu rollerine eklenmiş olmaktadır. Son olarak Yönet diyerek DNS Sunucumuza ait özelliklere bakabilmeyiz.

Ağ Kablolarının Yapısı

KABLO NEDİR?
Kablo elektriksel bir devredir. Genellikle bir iletkenin çevresine koruyucu tabakalar kaplı, iletimi mümkün olduğunca az kayıpla gerçekleştirilmesi amaçlanmış dilenen uzunlukta taşıma yapan araçlardır. Günümüzde internetten, araba motoruna, ev aletlerine birçok alanda kullanılmaktadır. Veri, enerji, sinyal taşırlar. Günümüzde kablosuz cihazların gittikçe yaygınlaşması ve popülerliğinin yanı sıra kablolu iletişim uzun mesafelerde, yüksek frekanslı iletişimlerde vazgeçilmez durumdadır.
Twisted pair kablo korumalı ve korumasız(ekranlı ve ekransız da denilebilir) olarak iki çeşide ayrılmaktadır. Unshielded Twisted Pair (UTP) en yaygın kullanılanıdır.

a.Unshielded Twisted Pair (UTP-korumasız sarmal çift) Kablolar
Network ile uğraşacak kişilerin en çok kullanacağı kablo türüdür demek yanlış olmaz. Her ne kadar günümüzde her tür kablo piyasada bulunabilse de doğru yerlerde kullanabilmek için –ve tabii ki sertifika sınavlarındaki soruları yapabilmek için- UTP kablolar hakkında bilgi sahibi olmak gerekiyor.
Bu bölümde öncelikli olarak kabloların kullanım alanlarına dikkat etmek gerekiyor. Sonuçta network uzmanı olarak işiniz ağları birbirine bağlamak. Bu durumda hangi cihazları hangi tip kablolarla bağlamak gerektiği önemli bir hale geliyor.
UTP kablonun kalitesi telefon standardından son derece hızlı kablolara kadar çeşitlilik gösterir. Kablo, kılıfın içindeki 4 çiftten oluşur. Her bir çift kablo, komşu çiftlerden ve etraftaki diğer elektronik cihazlardan meydana gelen parazitten kurtulmak için birbirlerine inch (2,540cm) başına farklı sayılarda sarmalanır.





UTP için RJ-45 (Registered Jack-45) konnektörü
Kullandığımız UTP kabloları genellikle RJ-45 konnektörü kullanarak sonlandırıyoruz.

b. Shielded Twisted Pair (STP-korumalı sarmal çift) Kablolar
UTP kablonun en büyük dezavantajı radyo ve elektrik frekans parazitlerine karşı dayanıksız olmasıdır. Shielded Twisted Pair (STP), elektriksel parazitlerin oluşturduğu çevre şartlarına dayanıklıdır. Token Ring topolojilerde sıklıkla kullanılır.


c. Koaksiyel (Coaxial) Kablolar
Ortasında bakır bir iletken olan kablodur. Plastik tabaka bakır iletken ile metal örme arasında izolasyon sağlar. Metal örme; floransan ışıkları, motorlar ve diğer bilgisayarlardan oluşan parazitleri önlemeye yardımcı olur.


Coax kablonun tesisatı zor olmasına rağmen parazitlere karşı oldukça dayanıklıdır. Ayrıca Twisted Pair kablo ile karşılaştırıldığında daha uzun mesafelerde çalışır. İnce ve kalın olmak üzere iki tip coax kablo vardır. İnce (thin) coax kablo "thinnet" olarak da isimlendirilir. 10Base2, ince (thin) coax üzerinden Ethernet sinyallerinin taşınması şartlarını belirtir.
Teorik olarak 10Base2 için yaklaşık maksimum mesafe 200metredir. Gerçekte ise 185metredir.
Özellikle Linear Bus ağlarda yaygın olarak kullanılır. Kalın (thick) coax kablo ise "thicknet" olarak da isimlendirilir. 10Base5, kalın (thick) coax üzerinden Ethernet sinyallerinin taşınması şartlarını belirtir.
10Base5 için yaklaşık maksimum mesafe 500metredir. Linear Bus ağlarda uzun çalışma mesafesi nedeni ile tercih sebebidir. Kolay tesis edilememesi ve bükülememesi dezavantajdır. En yaygın kullanılan coax kablo konnektörü Bayone-Neill-Concelman (BNC)'dir. BNC için T-konnektör, barrel konnektör ve terminatör gibi farklı adaptörler vardır.



d. Fiber optik Kablolar
Fiber optik kablo, ortasında bir kaç kat koruyucu madde ile sarılmış cam olan kablodur. Elektronik sinyaller yerine elektriksel parazitlerin oluşmasını engelleyen ışık iletir. Işık iletimi, büyük miktarda elektrik parazitleri olan ortamlar için idealdir. Elektrik parazitlerinden etkilenmemesi, aydınlatma ve neme karşı dayanıklılığı özellikle çevre şartlarının ağır olduğu ortamlarda yerel alan ağı kurulumlarında sıklıkla kullanılmasını sağlamıştır. Fiber optik kablo, coax ve twisted pair kablolara göre daha uzun mesafelerde çalışabilir ve çok büyük miktarda bilgi taşıyabilir. Bilgi taşıma kapasitesi video konferans ve enteraktif servisler gibi hizmet çeşitliliğini artırır. Yerel alan ağlarında fiber optik kablo 10/100/155/1000Mbps taşımak amacı ile kullanılmaktadır. En çok kullanılan fiber optik kablo konnektörü ST konnektördür. ST konnektör, barrel tipi dediğimiz BNC konnektör benzeridir. SC konnektör yeni bir tiptir ve giderek daha fazla tercih edilmeye başlanmıştır. SC konnektör, kare yüzlüdür ve montajı daha kolaydır.


Network ile ilgilenen biri için unutulmaması gereken şeylerden biri de UTP kabloların renklerinin diziliş şekilleri ve bunların hangi kablo tipleri için kullanıldığıdır.Kısaca açıklayalım:
Straight-through (Düz) Kablo:


Şekilden de anlaşılacağı gibi, düz kabloların iki ucundaki renk dizilimleri birbiriyle aynıdır. Bu renk dizilimi TIA/EIA 568B standardı olarak biliir. Düz kablolar,
- switch ile PC
- switch ile router gibi farklı cihazları birbirlerine bağlarken kullanılırlar.

Crossover (Çapraz) Kablo:


Bu türdeki kabloların 1. ile 3. ve 2. ile 6. kablosu yer değiştirmiş durumdadır. Bu kablolar ise, aynı cihazları bağlamak için kullanılır. İlk ucunda TIA/EIA 568B standardı kullanılmıştır. Diğer ucundaki renk dizilimi ise TIA/EIA 568B olarak bilinir.
- switch ile switch
- PC ile PC
- router ile router gibi aynı tür cihazlar arası bağlantılar yapılırken kullanılırlar.

Rollover Kablo:

Bu kablolarda resimde de görüldüğü gibi iki ucu tamamen ters olacak şekilde dizilmiştir. İlk ucu gene TIA/EIA 568B standardındadır. Diğer ucu da tersidir. Bu kablo tipini bilgisayarımızın seri portundan switch’in seri portuna bağlanırken kullanıyoruz
RJ45 Kablo Bağlantı Tipleri

A TİPİ BAĞLANTI

1 nolu pini: yeşil-beyaz

2 nolu pin : yeşil

3 nolu pin : turuncu-beyaz

4 nolu pin : mavi

5 nolu pin : mavi-beyaz

6 nolu pin : turuncu

7 nolu pin : kahve-beyaz

8 nolu pin : kahve

B TİPİ BAĞLANTI

1 nolu pini : turuncu-beyaz

2 nolu pin : turuncu

3 nolu pin : yeşil-beyaz

4 nolu pin : mavi

5 nolu pin : mavi-beyaz

6 nolu pin : yeşil

7 nolu pin : kahve-beyaz

8 nolu pin : kahve

Ağ Mimarileri

Ağ Mimarileri
IEEE–802 komitesi bilgisayar ağları ile ilgili standartları aşağıdaki gibi tanımlamaktadır:

802.1: Yerel ağ ile ilgili her türlü standartları tanımlar.
802.2: Birinci ve ikinci katman arası geçişleri tanımlar.
802.3: Ethernet ile ilgili standartları tanımlar.
802.4: Toplu Bus-Jeton yolu standartlarını tanımlar.
802.5: Halkalı Jeton standartlarını tanımlar.
802.6: DQDB-Çift ön belleklemede ön yol çift kuyruklu çift yolu ile ilgili standartları tanımlar.
802.7: Geniş bant teknolojileri ile ilgili standartları tanımlar.
802.8: Fiber optik iletişimle ilgili teknik öneri komiteleridir.
802.9: Gerçek zamanlı haberleşme için kullanılan bir ağ modelini tanımlar.
802.10: Sanal ağlar ve güvenliği ile ilgili standartları tanımlar.(VLAN)
802.11: Kablosuz ağlar ile ilgili standartları tanımlar.(WLAN)
802.12: Tam zamanlı öncelik yani ;düğümler arasındaki veri geçişinin hızlı olmasını sağlar.
802.13: Böyle bir komite yoktur.
802.14: Kablolu modemlere ait standartları tanımlar.
802.15: Kablosuz kişisel alan ağlarına ait standartları tanımlar.(bluetooth, zigbee v.b)
802.16: Geniş bant kablosuz iletişimle ilgili standartları tanımlar.
802.17: Deneysel bir çalışma olup, kalıcı paket halkaları ile ilgili standartları belirmeye çalışmaktadır.

Internet Protokolü (IP)

INTERNET PROTOKOLÜ (IP)

IP adresi internete bağlı olan bilgsayarların veya cihazların birbirrleri ile iltetişim kurmak için kullandıkları adreslerdir..İnternet'e bağlanan her bilgisayara bir IP adresi atanır, diğer bilgisayarlar bu bilgisayara bu adres ile ulaşırlar. Yani iki farklı cihaz aynı yerel ağda olmasa dahi, IP adresi birbirleri ile iletişim imkânı sağlar.IP adresleri şu anda yaygın kullanımda olan IPv4 için 32 bit boyunda olup, noktalarla ayrılmış 4 adet 8 bitlik sayıyla gösterilirler. Örneğin: 192.168.11.8'dir.
İletişim sırasında OSI modeline göre veriler taşınırken;TCP katmanina gelen bilgi segmentlere ayrildiktan sonra IP katmanina yollanir.TCP katmanindan gelen segmentlere IP başlığının eklenmesi ile oluşturulan IP paket birimlerine datagram adi verilir.

ALT AĞ MASKESİ

TCP/IP 'de iki cihaz aynı ağda olup olmadıklarını birbirlerinin IP adreslerinin ilk birkaç basamağına bakarak anlarlar. Bu basamağa IP maskesi veya Alt ağ maskesi (IP mask veya Subnet Mask) denir. Örneğin IP maskesi 255.255.255.0 ise, ilk üç basamağı (yani ilk 24 bit'i) aynı olan iki makine aynı ağda demektir. Bu durumda, 192.168.0.1 ile 192.168.0.2 aynı ağda, 192.168.1.1 ise başka bir ağdadır.

Örnek: IP'si 200.201.202.203 ve Alt ağ maskesi 254.0.0.0 olan bir ağa bağlanabilecek olan bilgisayarların başlangıç ve bitiş IP'lerini ve bu ağa kaç bilgsayar bağlanabileceğini bulunuz.

Çözüm:Öncelikle IP ve alt ağ maskesinin 2 lik tabana çevireceğiz.

IP: 00001000. 11001001. 11001010. 11001011
A.A.M: 11111110. 00000000.00000000.00000000

Altağ maskesine bakıyoruz ve sağdan başlayarak 0'ların dışında ilk 1 rakamını gördüğümüzde bir hem IP ye hemde A.A.M nin aynı basamağa "/" çekiyoruz.Yani aşağıdaki gibi olacaktir;

IP: 0000100/0. 11001001. 11001010. 11001011
A.A.M: 1111111/0. 00000000.00000000.00000000

Artık alt ağ maskesi ile işimiz bitti.Şimdi başlangıç ve bitiş IP lerini belirlememiz gerekmektedir.

Başlangıç IP'si :00001000.00000000.00000000.00000000 = 200.0.0.0 (Eski 10 'luk tabana geri çevirirsek)
Bitiş IP'si :00001001.11111111.11111111.1111111 =201.255.255.255 olacaktır.

Bu ağa bağlanabilecek olan maksimum bilgisayar sayısı da A.A.M deki 0(sıfır) kadar 2'nin kuvvetidir.
A.A.M: 11111110. 00000000.00000000.00000000 olduğundan 25 tane sıfır vardır.Bu sebeple;
Bu ağa bağlanabilecek maksimum bilgisayar sayısı:2^25 olacaktır.


IANA'NIN DAĞITTIĞI BAZI İP ADRESLERİ

10.0.0.0/8: Eğer bir ağ kesinlikle internete çıkmayacaksa 10 bloğundan herhangi bir adresi istediği gibi kullanabilir çünkü bu 10 bloğundaki adresler internetteki hiç kimseye dağıtılmayacaktır. Eğer bu olmasaydı, günün birinde internete çıkmayacak adres çıkacak olursa internetteki diğer adresle sıkıntı yaşayabilirdi.

172.16.0.0/12: Bu ip'de 10 bloğu gibi bu işe ayrılmıştır.

192.168.0.0/16:Bu ip de aynı iş için ayrılmıştır.

127.0.0.0/1: Loopback adres için yani geri döngü için kullanılır. Bilgisayarımızın internet tarayıcısından kendi bilgisayarımızdan istek yaptık diyelim yani kendi bilgisayarımızdan bir web sayfası istedik,alıcı biz gönderici biz. Bu gibi durumlarda 7.katmana gitmeye gerek kalmaz bu ip sayesinde 3.katmandan geri döner.

169.254.0.0/16: Eğer bir bilgisayarın ip adresi yapılandırılmamışsa bu bloktan ip adresi alır. Bu blok ip yapılandırılmasına gerek kalmadan bilgisayarlar birbiriyle haberleşsin diye ayrılmıştır. Tabi bunun için dış ağ bağlantısının olmaması gerekir.

224.0.0.0/4: Çoklu yayın ağ bloğudur. Bir noktadan birçok noktaya gidilecekse en az ağ genişliğiyle gitmeye yarar. Bütün noktalara tek tek paket göndermeye gerek bırakmaz.

240.0.0.0/4: Gelecekte kullanılmak için rezerve edilmiştir.

Ethernet Protokolü ve Yapısı

ETHERNET PROTOKOLÜ ve YAPISI

Ethernet;Xerox firması tarafından 1970'li yıllarda Dr. Robert M. Metcalfe tarafından geliştirilmiştir. Ethernet adını 1973 yılında almıştır.1979 yılına kadar sadece Xerox içinde kullanılan Ethernet'in resmi duyurusu 1980 yılında yapıldı. Xerox, DEC(Digital Equipment Corporation) ve Intel firmaları ile beraber, sonradan "DIX Standart" olarak anılan ethernet standardını yayınladı. DIX standardı koaksiyel kablo üzerinden 10 MBs hızında çalışan etherneti tanımlamıştır. Böylece ethernet, firma içi deneysel bir çalışmadan herkese açık gerçek bir ürün haline gelmiş oldu.

Ethernetin Çalışma Şekli

Etherneti geliştiren ekip üç ana problemi çözmek zorundaydılar:
1) Kablo üzerinden veri nasıl gönderilecek
2)Gönderen ve alıcı bilgisayarlar nasıl tespit edilecek
3)Belli bir anda kabloyu kimin kullanılacağına nasıl karar verilecek


Verinin aktarımı: Paketler(Frames)
Tüm bilgisayar ağları ağ üzerinden aktarılacak veriyi sabit boyutta küçük paketler halinde iletirler. Bu yöntemin iki önemli faydası vardır. Birincisi büyük bir dosya transferi yapan bir bilgisayar ağın tamamını uzun bir süre meşgul durumda tutmamış olur. Bir sistem veriyi paketler halinde yollarken, her paketi göndermeden önce kablonun kullanımda olup olmadığını kontrol ettikten sonra paketi yollar. Paket karşıya ulaştığında, kablo tekrar ağdaki tüm makinalar için boş duruma gelmiş olur. Az önceki makina ikinci paketi yollamadan önce tekrar kabloyu kontrol etmek zorundadır. Bu arada diğer bir sistem kendi paketini yollayabilir. Paketler küçük yapıda olduğu için saniyelerler içinde yüzlercesi değişik bilgisayarlar tarafından yollanıp-alınabilir. Bilgisayarları kullanan insan için durum, ağda sanki herkes aynı anda veri alışverişi yapıyormuş gibidir. Veri paketler halinde gönderilmeseydi, bir kullanıcı 50 MB bir dosyayı başka bir bilgisayara yollarken belki 3-5 dakika boyunca diğer hiçbir sistem ağı kullanamayacaktı.Paketli yapının ikinci faydası ise şudur: 50 MB'lık dosyanın bir biti bile aktarım esnasında bozulursa, bu tüm dosyanın en baştan tekrar gönderilmesi anlamına gelir. Oysa veri paketlere bölünüp yollandığında, sadece bozuk giden paketin tekrar yollanması kafidir.

Ethernet veri paketinin yapısı sabittir. Her paket şu dört bilgiyi içerir:
-Alıcının MAC adresi
-Gönderenin MAC adresi
-Gönderilecek veri'nin kendisi
-CRC kodu

MAC adresi
Ethernet ağına dahil her cihaz ya da ethernet arayüzüne sahip her cihaz "node" olarak adlandırılır. Bilgisayarlara ethernet kartı takınca bir node haline gelirler, ancak ethernet girişi olan başka cihazlar da olabildiği için(router'lar mesela) genel kavram node'dur.Ethernet ağında sistemler birbirinden sahip oldukları MAC adresi ile ayırdedilirler. Her node veya basitçe her ethernet kartı dünyada eşi olmayan bir adrese sahiptir. Bu adres 48 bitlik bir sayıdır. Örneğin bu yazının yazıldığı bilgisayara takılı ağ kartının MAC adresi şöyle:100100000110101001010010100011001101100000011 İkili sistemdeki bu sayıyı söylemek ve yazmak zor olduğu için bu sayı 16'lı sayı sisteminde yazılır: 12 0D 4A 51 9B 03.Her adres farklı bir firmaya aittir. Bu firma, ağ kartı üretmeye karar verince önce gidip IEEE'ye başvurmuş ve IEEE buna 24 bitlik bir üretici kodu vermiş. Bu kod Organizationally Unique Identifier(OIU) olarak adlandırılıyor ve her üreticiye farklı bir kod veriliyor. Daha sonra Cnet ürettiği her ağ kartı için ilk 24 biti kendi OIU numarası, geri kalan 24 biti ise kartın seri numarası(Device ID-başka bir karta daha verilmeyecek) olmak üzere MAC adresi belirleyip, ağ kartının üzerinde programlanabilir bir çipe bu numarayı yazar. Böylece bu kartın dünyada eşi olmayan bir MAC adresi olur.Bunun sayesinde sizin almış olduğunuz her ağ kartı üreticisi, üretim tarihi, markası-modeli ne olursa olsun farklı bir MAC adresine sahip olacaktır. Ethernet sisteminde node'ları birbirinden ayırmak için bu MAC adresleri kullanılır.

MAC adreslerinin kullanımı
MAC adresleri sayesinde sistemler ağ üzerinden kendilerine ulaşan veri paketinin kendilerine gelip gelmediğini anlarlar. Ethernet ağında, bir bilgisayar bir veri paketi yolladığında, bu paket ağdaki tüm sistemlere ulaşır. Her makina paketin ilk bölümü olan alıcı MAC adresini okur ve kendi MAC adresiyle kontrol eder. Eğer gelen paket kendine aitse işler, değilse göz ardı eder.

Ethernet'in bu özelliği ciddi bir güvenlik açığına yol açabilir. Packet Sniffer olarak adlandırılan programlar, bilgisayara gelen veri paketlerini MAC adresi ne olursa olsun alıp kullanmaya izin verirler. Bu tip programlar iyi niyetle kullanıldığında problemlerin çözümüne yarayabileceği gibi, yerel ağınızda meraklı bir kullanıcının sizin aslında başka bir makinaya göndermekte olduğunuz her dosyayı izlemesine neden olabilir.

OSI Referans Modeli

OSI KATMANLARI

OSI 7 katman tanımlamıştır.Sadece işlevsel bir yapıya sahiptir.Bu protokole herkes uymaz, kendi işini gören parçaları alıp kullanabilmektedir.Katmanlı bir yapıyı ortaya sunmuştur.Bu yapı ilk olarak ISO tarafından tarafından geliştirilmiştir.Katmanlar;

Katman 1: Fiziksel Katman (Physical Layer)
Bu katmanda kablo tipi direnci vb. gibi yapılar tanımlanmıştır.Bu katman verinin kablo üzerinde alacagi fiziksel yapiyi tanimlar. Diger katmanlar 1 ve sifir degerleriyle çalisirken, 1. katman 1 ve sifirlarin nasil elektrik, isik veya radyo sinyallerine çevrilecegini ve aktarilacagini tanimlar. Gönderen tarafta 1. katman bir ve sifirlari elektrik sinyallerine çevirip kabloya yerlestirirken, alici tarafta 1. katman kablodan okudugu bu sinyalleri tekrar bir ve sifir haline getirir.

Fiziksel katman veri bitlerinin karsi tarafa, kullanilan medya(kablo, fiber optik, radyo sinyalleri) üzerinden nasil gönderilecegini tanimlar. Iki tarafta ayni kurallar üzerinde anlasmamissa veri iletimi mümkün degildir. Örnegin bir taraf sayisal 1 manasina gelen elektrik sinyalini +5 volt ve 2 milisaniye süren bir elektrik sinyali olarak yolluyor, ama alici +7 volt ve 5 milisaniyelik bir sinyali kabloda gördügünde bunu 1 olarak anliyorsa veri iletimi gerçeklesmez.

Fiziksel katman bu tip çözülmesi gereken problemleri tanimlamistir. Üreticiler(örnegin ağ karti üreticileri) bu problemleri göz önüne alarak ayni degerleri kullanan ag kartlari üretirler. Böylece farkli üreticilerin ag kartlari birbirleriyle sorunsuz çalisir.

Katman 2: Veri Baglantısı Katmani (Data Link Layer)

İki bilgsiayar arasındaki veri iletişiminde en temel seviyedir.İki nokta arasında numaralandırarak veri iletişimini sağlar.Veri baglantisi katmani fiziksel katmana erismek ve kullanmak ile ilgili kurallari belirler. Veri baglantisi katmaninin büyük bir bölümü ag karti içinde gerçeklesir. Veri baglantisi katmani ag üzerindeki diger bilgisayarlari tanimlama, kablonun o anda kimin tarfindan kullanildiginin tespiti ve fiziksel katmandan gelen verinin hatalara karsi kontrolü görevini yerine getirir.


Katman 3: Ag Katmani(Network Layer)

Kurulacak olan bağlantının hangi santralden geçiceği vb. bilgilerin gibi sorunların çözümünde çok etkilidir.Bilgsiayarlar genel olarak numaralandırılır.Ağ katmani veri paketine farkli bir ağ gönderilmesi gerektiginde yönlendiricilerin kullanacagi bilginin eklendigi katmandir. Örnegin IP protokolü bu katmanda görev yapmaktadır.

Katman 4: Taşıma(Ulaşım) Katmani (Transport Layer)

OSI'nin başlaması ve bitmesi gibi yazılımsal işlevleri sağlamaktadır.Gelen bilgiiyi ulaştırır.Yazılımları numaralandırarak adresler.Taşıma katmani üst katmanlardan gelen veriyi ag paketi boyutunda parçalara böler. NetBEUI, TCP ve SPX gibi protokoller bu katmanda çalisir. Bu protokoller hata kontrolü gibi görevleride yerine getirir.

Tasima katmani alt katmanlar (Transport Set) ve üst katmanlar (Application Set) arasinda geçit görevini görür. Alt katmanlar verinin ne olduguna bakmandan karsi tarafa yollama isini yaparken üst katmanlarda kullanilan donanim ile ilgilenmeden verinin kendisi ile ugrasabilirler.

Katman 5: Oturum Katmani(Session Layer)

Oturum katmani; kurulacak olan bağlantının yazılımsal olarak başlaması ve sonlanması gibi sorumluluklara sahiptir.Aynı zamanda bu katman bir bilgisayar birden fazla bilgisayarla ayni anda iletisim içinde oldugunda, gerektiginde dogru bilgisayarla konusabilmesini saglar. Örnegin A bilgisayari B üzerideki yaziciya yazdiriken, C bilgisayari B üzerindeki diske erisiyorsa, B hem A ile olan, hem de C ile olan iletisimini ayni anda sürdürmek zorundadir.

Bu katmanda çalisan NetBIOS ve Sockets gibi protokoller farkli bilgisayarlarla ayni anda olan baglantilari yönetme imkani sağlarlar.

Katman 6: Sunum Katmani(Presentation Layer)

Bu katman uçtan uca anlaşılabilir bir veri dönüşümünü sağlamaktadır.Veriyi karşı taraın anlayabileceği bir hale dönüştürür.Sunum katmaninin en önemli görevi yollanan verinin karsi bilgisayar tarafindan anlasilabilir halde olmasini saglamaktir. Böylece fakli programlarin birbilerinin verisini kullanabilmesi mümkün olur.

Dos ve Windows 9x metin tipli veriyi 8 bit ASCII olarak kaydederken (örnegin A harfini 01000001 olarak), NT tabanli isletim sistemleri 16 bit Unicode'u kullanir (A harfi için 0000000001000001). Ancak kullanici tabii ki sadece A harfiyle ilgilenir. Sunum katmani bu gibi farkliliklari ortadan kaldirir.

Sunum katmani günümüzde çogunlukla ag ile ilgili degil, programlarla ilgili hale gelmistir. Örnegin eger siz iki tarafta da gif formatini açabilen bir resim gösterici kullaniyorsaniz, bir makinanin digeri üzerindeki bir GIF dosyayi açmasi esnasinda sunum katmanina bir is düsmez, daha dogrusu sunum katmani olarak kastedilen sey, ayni dosyayi okuyabilen programlari kullanmaktir.

Katman 7: Uygulama Katmani(Application Layer)

Bu katman ağuygulamalarının çalıştığı katmandır.Hiyerarşik bir yapılanması vardır.Uygulama katmani programlarin ağı kullanabilmesi için araçlar sunar. Microsoft API'leri uygulama katmaninda çalisir. Bu API'leri kullanarak program yazan bir programci, örnegin bir ag sürücüsüne erismek gerektiginde API içindeki hazir araci alip kendi programinda kullanir. Alt katmanlarda gerçeklesen onlarca farkli islemin hiçbirisiyle ugrasmak zorunda kalmaz.

Bilgisayar Ağları ve İlgili Kavramlar

BİLGİSAYAR AĞLARI
Bilgisayar ağları denilen kavram;İki yada daha çok bilgisayarın bir birine bağlanmasını sağlayan yapıdır. Ağ içindeki bilgisayarlar birbiriyle iletişim kurabilirler ve veri paylaşırlar.Ağın temel amacı bilgisayarları birbirine bağlayarak veri transfeinin sağlanmasının sağlanmasıdır.

AĞ ÇEŞİTLERİ

1)LAN

1.a.Doğrusal Yerleşim

1.b.Halka Yerleşim

1.c.Yıldız Yerleşim

2)MAN

3)WAN

LAN(Local Area Network): Yerel alan ağlarıdır. Bina veya ofis içi gibi sınırlı alanlar dahilinde kurulurlar. Diğer ağ tiplerine göre daha hızlı çalışırlar. Bünyelerinde bilgisayarlar, yazıcılar, çiziciler, CD-ROM sürücüler ve diğer çevre arabirimleri yer alır. Günümüzde pek çok şirketin günlük işlemleri yerel bilgisayar ağlarıyla yürütülmektedir. Fiziksel yerleşimlerine göre çeşitleri vadır.

Doğrusal Yerleşim(Bus Topoloji): Bu tip topolojide tek bir hat tüm bilgisayarları dolaşır. Bu hatta, backbone (omurga) adı verilir. Veri bu kablo boyunca ilerler. Ağ boyunca ortak veri kanalına yeni terminaller bağlanabilir. Backbone ile düğümler (bilgisayarlar) arasındaki bağlantıyı T Konnektörleri yapar. Ayrıca BNC Konnektörleri ile de T konnektörüne gelen bağlantıyı eternet kartına bağlayabiliriz. Ağa yeni billgisayarların bağlanabileceğini söylemiştik. Bu yatay genişleme olarak bilinir. Bus topolojisinde dikey genişleme yapabilmek için ise repeater adı verilen yineleyiciler kullanılır. Bus topolojisinde genellikle coaxsial kablo kullanılır. Bu kablo bakır bileşimli bir kablodur. Bu kablolar kalın ve ince olmak üzere ikiye ayrılır. Kalın coaxsial kablonun 500 m. ‘lik, ince coaxsial kablonun ise 180-185 m. ‘lik bir taşıma gücü vardır. Kablonun her iki ucu uygun omajda bir direnç ile sonlandırılmalıdır.Kurulumu kolay ve maliyeti düşüktür. Ancak tüm terminalleri tek bir kablo dolaştığı için, kablonun herhangi bir noktasındaki problem (temassızlık, kopukluk, kısadevre vs.) tüm sistemi çökertir.

Yıldız Yerleşim(Star Topoloji): Yıldız topolojisi tüm yönlere aktarma kablosuyla genişleyen bir merkezi donanım kullanır. Ağdaki tüm birimler merkezdeki hub’a (çok portlu cihaz) uçtan uca bağlantıyla bağlıdır. Ağa bağlı bilgisayarlara servis vermek ve ağı yeniden şekillendirmek kolaydır. Her bilgisayarın merkezi bir aygıta bağlanması sayesinde, herhangi bir bilgisayarda hata oluştuğunda hatanın belirlenmesi ve hatalı bilgisayarın ağdan ayrılması kolaydır. Bunu; Bus topolojisinden üstün yanı olarak düşünebiliriz. Yıldız topolojisinde sinyal ağa bağlı birimden merkezdeki donanıma, buradan da diğer ağa bağlı birimlere doğru yayılır. Yıldız topolojisinde bilgisayar ile Hub arasındaki bağlantıyı UTP ( Unshields Twisted Pair) kabloları ile yaparız. UTP kablolarının yaklaşık 100 m.’lik bir taşıma kapsitesi vardır. UTP kablolarının her iki ucunda RJ-45 konnektörleri bulunur. Bu topolojide ağın yapısını bozmadan bilgisayar eklemek yatay genişleme yaratır. Ağa yeni bilgisayar eklemek istendiğinde Hub’ın portlarını kullanırız. Ancak Ethernet ile Hub arasındaki mesafe fazla ise sorun yaratır. Dikey genişleme ağların birbirine bağlanması olarak düşünülebilir. İki Hub ise birbirine uplink noktalarından bağlanır. Diğer topolojilere göre daha uzun kablo kullanmak gerekir.Ek olarak yıldız topolojisi ağaç yada sıra düzensel ağ topolojisi oluşturmak üzere başka yıldızların içerisine yerleşebilir.

Halka Yerleşim(Ring Topoloji): Tüm cihazlar ağı oluşturan ve halka şeklinde dolaşan bir kabloya bağlıdırlar. Tüm birimler ya doğrudan ya da bir aktarma kablosu ve arayüz ile halkaya bağlıdır. Elektriksel sinyal birimden birime tek bir yönde iletilir. Her birim, gelen kabloda alıcı, giden kabloda gönderici işlevi görür. Sinyal her birimde kuvvetlendirildiği veya yeniden oluşturulduğu için zayıflama en alt düzeydedir.MAN(Metropolitan Area Network): Bölgeleri, şehirleri, eyaletleri ve tüm ülkeyi kapsayabilirler. Bir iletişim alt yapısını gerektirirler. Bu alt yapı da telekomünikasyon şirketleri tarafından yapılır.WAN(Wide Area Network): Veri iletişim ihtiyacı ülke sınırlarını aşmaya başladığında devreye girerler. İletişim, okyanusları aşan kablolar aracılığıyla sağlanabileceği gibi uydular da kullanılabilir. Özel bir takım cihazlar (yönlendirici -çoklayıcı vs) kullanılır. Kuşkusuz en güzel örneği internettir.

AĞ SİSTEMİNİN BİLEŞENLERİ

Bilgisayar : Bir ağ sistemi en az bir SERVER (Sunucu) ve buna bağlı olarak CLIENT (İstemci)’lerden oluşur. Sunucuların belli noktalara (NOD) yerleştirilerek en üstte başka bir sunucuya bağlanmasıyla, geniş tabanlı bir bağlantı sistemi oluşturulabilmektedir.

Bağlantı ve İletişim Elemanları

Ethernet : (Network Interface Card - NIC) : Yerel ağların oluşturulmasında veri alışverişini yöneten ve gerçekleştiren elemanlardır. Teknolojileri 100 Megabit veri transferi yapabilecek kapasiteye kadar çıkmıştır. PCI veya ISA yuvalara takılan bu kartların kablo bağlantıları BNC ya da RJ45 konnektörleri ile yapılabilmekte; yani iki tip kablo ile kullanılabilmektedirler.

Kablolar : Yaygın olarak TwsistedPair (UTP) yada Koaksiyel (BNC) kablo kullanılmaktadır.

Hub : TwsistedPair kablo ve RJ45 konnektörlerle oluşturulan ağ sistemlerinde, ağın temel dağıtım elemanlarıdır.

Switch : Hub gibi dağıtım elemanı olup, veri anahtarlama ve iletinin güçlendirilmesini sağlar.

Gateway : Haberleşme kontrolünü üstlenen ağ geçididir. Ağa giren ve çıkan tüm veriler bu aygıttan geçerler.

Repeaters : Bir repeater kablodaki sinyali yükseltir ve erişim mesafesini uzatır. Data transferi için ek bir yazılıma ihtiyaç duymaz. Hiç beklemeye gerek kalmadan, giriş sinyalini yükseltilmiş olarak çıkışa verir. Ayrıca bazı repeaterler gürültüler için filtrasyon görevi de yaparlar.

Bridges : Bridge’ler repeaterlere göre daha akıllı cihazlardır. Aynı ya da farklı topolojiler kullanan iki network’ü, data-link seviyesinde birbirine bağlar. Basit olarak, bir server’a iki ayrı sınıftan network kartı takmak suretiyle bir bridge yapılabilir. Örneğin, bir server’a aynı anda hem ethernet hem de token-ring kartla kurulan network kullanıcıları, her iki topolojideki bilgisayarlarla iletişim kurabilirler. Ayrıca bir server’a aynı tip iki ethernet kart takılarak da geniş bir LAN’ı iki parçaya ayırarak, daha basit bir yapı elde edilebilir. Bu yolla da bir bridge yapılmış olur.

Bir Bridge, Data-Link seviyesindeki Media Access Control alt seviyesini (MAC) kullanır. Bu seviye, hedef worstation adresini içerir. Gerçekte doğru Workstation adresini tespit eden bu seviye, kendine bağlı olan tüm Workstationları tanımakla yükümlüdür.

Routers: Routerlar Repeaterlerden bir üst seviyede işlem yapar. Bu seviye IPX’inde çalıştığı network seviyesidir. IPX’ler, routerler ile ilgili emir ve talimatlarıda içerirler. Bir Novel Netware Server, iki ya da daha fazla network interface kartını otomatik olarak kullanabilir. Bir routerin Bridge’den farkı, paket içindeki LAN adreslerini ve Workstation adreslerinin her ikisini de okur ve kullanır. Bridge’ler sadece kendilerine bağlı Workstationların adresleri hakkında bilgi sahibi iken Routerler hem Workstation hem de diğer LAN adresleri hakkında bilgi sahibi olmalıdırlar. Aksi halde, en doğru route bilgisini tespit etmeleri mümkün olamazdı.

Modem: Uzak ağ sistemlerine erişimi çevirmeli ağ, (Dialup Networking) erişimini sağlayan aygıttır. Modem (MOdulation DEModulation) temel olarak Analog veriyi Digital’e, Digital veriyi Analog’a çevirerek, telefon hatları ile iletilmesini sağlar.

Modemler bilgisayara bağlanma biçimi olarak iki türlüdür.

Harici Modemler(External) : Bilgisayara COM portlarını kullanarak takılan bu tip modemler, genişleme yuvası problemi yaşanan kasalar için idealdir. Baskı devrelerde yaşanabilen eleman yetiştirme problemleri bunlarda daha az olduğundan, hata doğrulama ve parazit engelleme gibi özellikleri barındırabilmekte; bu özellikleriyle de hat kopmaları bu modemlerde daha az yaşanmaktadır.

Dahili (Internal) Modemler: Doğrudan ana kart üzerine ISA ve PCI slotlara takılan bu modemler, yazılımla veri yolu üzerine açılan COM3 veya COM4 iletişim kanalını kullanarak haberleşirler. Modülasyon işlemlerinin bir kısmını üzerlerindeki chipler yerine aygıt sürücüsü yazılımlarıyla yapan modeller daha ucuzdur.

Modemler, iletişim standartlarını ve iletişim komutlarını içeren chip setlerine sahiptirler. Bu chip setlerinden Hyes, Rockwell, Motorola en yaygın olanlarıdır.

Modemler veri iletim kapasitelerine göre değerlendirilirler. Bu nedenle daha yüksek değere sahip olanlar her zaman tercih edilenlerdir. Günümüzde 56K lık modemler yaygın olarak kullanılmaktadır.